مبایعه نامه یا بیع نامه چیست؟

درباره مبایعه نامه خودرو بیشتر بدانیم

پیش تر در مورد اهمیت کارشناسی خودرو در هنگام خرید خودرو بسیار صحبت کرده ایم. اما پس از بررسی سلامت خودرو، یکی از مهم ترین مراحل، نوشتن مبایعه نامه می باشد. روزانه هزاران معامله خودرو صورت میگیرد درحالیکه بسیاری از این افراد هیچ اطلاع و آگاهی نسبت به تنظیم قرارداد نداشته و همین عامل باعث میشود که پس از امضای قرارداد به دلایل بسیاری چار ضررهای مالی شوند. در این مقاله می خواهیم به شما در مورد مبایعه نامه و اهمیت آن در معاملات خودرو بیشتر توضیح دهیم.

مبایعه نامه خودرو چیست؟

به قراردادی که بین دو شخص بابت خرید و فروش مالی تنظیم میگردد، مبایعه نامه گفته می شود.

مبایعه نامه خودرو، قراردادی است که بابت نقل و انتقال خودرو بین خریدار و فروشنده تنظیم میگردد و هر یک از طرفین ملزم به اجرای مفاد آن هستند.

این قرارداد کاملا قانونی می باشد و اگر یکی از طرفین قوانین آن را رعایت یا اجرا نکند باید پاسخگوی مقامات قضایی باشد. به همین دلیل این قرارداد بسیار اهمیت دارد و هر یک از طرفین باید با آگاهی کامل آن را امضا کنند.

در عرف بازار به مبایعه نامه قولنامه نیز می گویند که از لحاظ حقوقی درست نمی باشد و این دو قرارداد با یکدیگر تفاوت دارند.

قوانین نوشتن مبایعه نامه خودرو

در هنگام تنظیم مبایعه نامه باید تمام موارد دقیق و کامل نوشته شود تا بتوان از بروز هر مشکلی جلوگیری کرد. در ادامه به بندهای این قرارداد اشاره میکنیم:

درج اطلاعات کامل شناسنامه ای خریدار و فروشنده از روی اصل شناسنامه و کارت ملی

شخص حقیقی: نام و نام خانوادگی کامل، نام پدر، شماره شناسنامه، محل صدور، کدملی، تاریخ تولد، شغل، آدرس محل سکونت، کدپستی و شماره تلفن
شخص حقوقی: نام شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، کداقتصادی، آدرس، کدپستی، نام صاحبان امضای مجاز و مشخصات نماینده قانونی فروش یا خرید

نکته اول: یکی از اشتباهات رایج در مرحله اول این است که طرفین معامله اصل مدارک شناسایی یکدیگر را رویت نمی کنند و همین عامل باعث می شود پس از امضا با اتهام خرید و فروش مال غیر از سوی ذینفعان مواجه شوند.

نکته دوم: در صورت عدم حضور یکی از طرفین معامله و معرفی وکیل یا نماینده قانونی، باید اعتبار و صحت وکالت نامه بررسی و تایید شده و سپس مشخصات کامل وکیل در قرارداد ذکر گردد.

درج کامل اطلاعات خودرویی که معامله می شود.

مشخصات کامل خودرو شامل مدل، تیپ، سال ساخت، رنگ، شماره موتور و شماره شاسی از روی اصل سند یا برگ سبز ناجا در مبایعه نامه آورده شود.

نکته سوم: در اینجا نیز طرفین قبل از امضای قرارداد، اطلاعات مندرج در قولنامه را با مدارک اصلی مطابقت دهند.

ارزش و یا قیمت خودرو که به آن ثمن معامله گفته می شود.

باید در هنگام تنظیم مبایعه نامه مبلغ کل خودرو معامله شده به صورت عدد و حروف و همچنین ریال و تومان قید شود.
درصورتیکه خریدار مبلغی را به عنوان پیش پرداخت یا بیعانه به صورت نقدی به فروشنده پرداخت می کند، باید حتما در قرارداد نوشته شود.
درصورتیکه خریدار بابت پیش پرداخت چک بدهد، باید حتما مشخصات کامل چک در قرارداد نوشته شود.
اگر طرفین توافق کرده اند که باقیمانده پول در زمان تعویض پلاک یا انتقال سند و به صورت چک پرداخت گردد، باید در قرارداد تعداد، مبلغ، شماره و تاریخ چک ها یادداشت گردد.
نحوه پرداخت و تاریخ پرداخت ها حتما ذکر گردد.
اگر مبلغی به حساب فروشنده واریز میگردد، باید شماره حساب در قرارداد قید شود.
خریدار باید تا پایان معامله تمامی رسیدهای واریزی را نزد خود نگه دارد.

نکته بسیار مهم: از آنجائیکه دریافت چک به عنوان ثمن معامله محسوب میشود یعنی مبلغ از سوی فروشنده دریافت شده است، در نتیجه اگر چک برگشت بخورد و پاس نشود تاثیری در معامله شما ندارد مگر اینکه شما بابت این برگشتی حتما شرطی برای فسخ قرارداد به نفع فروشنده در مبایعه نامه آورده باشید.

شرایط معامله

این بند از قرارداد بسیار مهم بوده و باید تمامی شروطی که مانع بروز مشکل در یک معامله میشود را شامل شود.

برای آگاهی شما عزیزان به تعدادی از شروط مهم آن اشاره میکنیم:

حتما تاریخ و مکان برای تعویض پلاک و سند زدن را در مبایعه نامه ذکر کنید و همچنین شرایطی را برای عدم حضور طرفین معامله درنظر بگیرید.
حتما شروطی نسبت به عدم ارائه مدارک توسط فروشنده یا عدم پرداخت ثمن معامله توسط خریدار هنگام تنظیم سند در قرارداد در نظر بگیرید.
تایید سلامت فنی و بدنه خودرو توسط خریدار یکی دیگر از شرط های اساسی می باشد و همین بند حق اعتراض را از خریدار میگیرد. در نتیجه بهتر است خریدار قبل از خرید و امضا قرارداد حتما از کارشناسان خبره و باتجربه در این زمینه کمک بگیرد تا پس از خرید خودرو دچار ضرر و زیان نشود. پس از کارشناسی کد رهگیری در قرارداد درج شده و برگه کارشناسی ضمیمه قرارداد میگردد.
مسئولیت هرگونه تخلف تا زمان تحویل خودرو به خریدار، به عهده فروشنده می باشد.
زمان و نحوه پرداخت مبلغ توسط خریدار را در قرارداد مشخص کرده و شرایطی نیز بابت عدم پرداخت به موقع یا حتی خودداری از پرداخت در نظر بگیرید.
زمان تحویل خودرو به خریدار را باید در قرارداد مشخص کرده و شرایطی بابت عدم تحویل به موقع خودرو توسط فروشنده ذکر گردد.
هزینه نقل و انتقال خودرو به عهده فروشنده می باشد. درصورتیکه طرفین معامله توافق دیگری با یکدیگر کرده باشند، باید حتما در مبایعه نامه ذکر گردد.
در قرارداد باید مشخص گردد که خودرو شش دانگ برای فروشنده بوده و ایشان صاحب اصلی خودرو هستند و خودرو توقیفی، رهن، مصادره یا وثیقه نیست و مالک دیگری هم ندارد.
شرایط، دلایل، مدت زمان و مبلغ فسخ قرارداد را در متن قولنامه مشخص کنید. اگر به مبلغ فسخ اشاره نشود، در صورت فسخ معامله توسط یکی از طرفین، هیچ مبلغی پرداخت نمیشود. چهار حالت برای فسخ وجود دارد که در اینجا به آن اشاره میکنیم:
هر دو طرف میتوانند معامله را فسخ کنند
هیچ یک از طرفین حق فسخ معامله را ندارند
فقط یکی از طرفین حق فسخ معامله را دارد
در صورت فسخ باید مبلغی به عنوان جریمه یا خسارت پرداخت گردد

برگزاری دوره های تخصصی خرید و فروش خودرو همراه با آموزش قوانین حقوقی و قرارداد ها

نکات پایانی

مبایعه نامه در دو نسخه تنظیم گردد و از کاربن جهت کپی اطلاعات درج شده استفاده گردد.
حتما به تعداد رونوشت ها در متن قرارداد اشاره گردد.

امضا خریدار و فروشنده و شاهدین باید در هر دونسخه اصل باشد و از کاربن استفاده نشود.
تنظیم مبایعه نامه به صورت دستی نیز وجاهت قانونی دارد. پس سعی کنید تمام موارد اشاره شده در بالا را رعایت کنید و همچنین متن به صورت کاملا خوانا بوده و خط خوردگی نداشته باشد.
اگر میخواهید قرارداد دستی نباشد و خیالتان راحت باشد میتوانید در بنگاه هایی که دارای مجوز از صنف اتحادیه هستند یا در دفاتر اسناد رسمی مبایعه نامه را تنظیم نمایید.
درصورتیکه در بنگاه مبایعه نامه تنظیم میکنید، هزینه تنظیم قرارداد درصد مشخصی از قیمت خودرو میباشد که طرفین باید پرداخت کنند. درصورتیکه قرارداد دستی تنظیم گردد، طرفین میتوانند توافق کنند و مبلغی را به نویسنده قرارداد پرداخت کنند.